Lễ Obon (お盆) được coi là một trong những ngày lễ lớn của Nhật Bản. Vào dịp này, người dân xứ sở ảnh đào tổ chức rất nhiều hoạt động nhằm bày tỏ lòng biết ơn với cha mẹ, ông bà tổ tiên. Vậy lễ Obon có gì đặc sắc? Cùng Sakuko tìm hiểu ngay 5 “sự thật” về lễ Obon mà có thể bạn chưa biết nhé!
1. Nguồn gốc
Lễ hội Obon (お盆) đã xuất hiện ở xứ sở Phù Tang cách đây hơn 500 năm.
Lễ hội này bắt nguồn từ câu chuyện của một đệ tử nhà Phật. Theo truyền thuyết, người này có tên là Mokuren, ông là người tu luyện nhiều năm, mang trong mình nhiều phép thuật. Vì nhớ thương người mẹ quá cố, ông đã sử dụng phép thuật để tìm mẹ.
Mokuren nhìn thấy mẹ mình bị đày ải dưới địa ngục vì những tội lỗi bà đã gây ra. Vì quá đau lòng, ông đã tìm đến Phật Tổ cầu xin. Đức Phật hướng dẫn ông mang lễ vật dâng lên các chư tăng vào ngày 15 tháng 7. Y lời dạy, ông dâng lễ vật lên cúng các chư tăng vào đúng rằm tháng 7. Sau khi lễ cúng hoàn thành, linh hồn của mẹ ông đã được siêu thoát nên ông vô cùng hạnh phúc mà nhảy múa không ngừng.
Câu chuyện về lòng hiếu thảo của Mokuren truyền từ người này sang người khác, được rất nhiều người biết đến. Từ đó về sau, cứ hàng năm người dân Nhật Bản lại tổ chức lễ hội Obon để thể hiện lòng biết ơn đối với cha mẹ và tổ tiên.
Lễ hội Obon （お盆）là dịp để thể hiện lòng biết ơn đối với cha mẹ và tổ tiên.
2. Ngọn lửa chào mừng Mukaebi (迎え火）và ngọn lửa tiễn đưa (送り火）
Vào ngày đầu tiên của lễ hội, mọi người thắp sáng những chiếc đèn lồng giấy bên ngoài nhà. Còn với những gia đình mới có người thân qua đời, họ sẽ thắp đèn lồng trong nhà.
Một số nhà có thể đốt một đốm lửa nhỏ ở mộ phần của người đã khuất. Người ta gọi đây là ngọn lửa chào mừng dẫn đường cho các linh hồn trở về nhà, Mukaebi (迎え火).
Còn khi lễ hội Obon kết thúc, những người thân sẽ tiễn đưa tổ tiên của họ bằng một ngọn lửa khác, gọi là Okuribi (送り火).
Mukaebi (迎え火) - ngọn lửa dẫn đường cho các linh hồn trở về nhà
3. Đồ cúng Ozen
Các gia đình chuẩn bị đồ lễ rất cẩn thận để dâng lên tổ tiên. Cụ thể, một mâm đồ cúng gồm các món như: cơm trắng, dưa chua, rau muối, món ninh, súp miso… Đặc biệt, họ hay sử dụng những bánh kẹo truyền thống của Nhật wagashi có hình cánh sen.
Những lễ vật được dâng lên bàn thờ được gọi là Ozen お膳, có thể là những món nhỏ hoặc mâm lễ lớn nhưng đều thể hiện lòng thành kính và sự biết ơn của con cháu với tổ tiên.
Các gia đình chuẩn bị đồ lễ Ozen (お膳) rất cẩn thận để dâng lên tổ tiên.
4. Điệu nhảy Bon Odori
Những điệu nhảy Bon Odori 盆踊り xuất hiện từ hàng trăm năm trước, được diễn ra xung quanh một sân khấu có người hát và nhiều nhạc công chơi các nhạc cụ truyền thống như trống taiko, kèn, sáo, đàn shamisen.
Các vũ công nhảy thành một vòng tròn lớn xung quanh sân khấu lớn. Họ cũng nhảy múa trên khắp các con phố từ buổi tối cho đến sáng sớm hôm sau. Người Nhật cho rằng những người đã khuất cũng đang nhảy múa cùng họ.
Khi tham gia lễ hội Obon, nếu muốn được hòa mình vào không khí rộn ràng của lễ Obon, bạn nên chuẩn bị cho mình một bộ yukata - trang phục truyền thống mùa hè của Nhật. Hiện tại, lễ hội Obon thiên về tính giải trí hơn, được tổ chức trên khắp cả nước, là dịp để mọi người có thể tham gia cùng nhau nhảy múa.
Vào lễ Obon người Nhật nhảy điệu Bon Odori truyền thống khắp các con phố.
5.Thả đèn lồng trôi sông Toronagashi (灯籠流し)
Toronagashi là một hoạt động truyền thống của Nhật Bản. Vào những ngày cuối của lễ hội Obon, người dân xứ sở hoa anh đào thả đèn lồng xuống sông hoặc biển để bày tỏ niềm tiếc thương với linh hồn người đã khuất.
Họ tin rằng bằng những chiếc đèn lồng trên sông, linh hồn của tổ tiên sẽ vượt qua biển khơi vạn dặm để trở về thế giới bên kia. Cũng có thể nói rằng, ánh sáng bập bùng của những chiếc đèn lồng soi rọi vào bóng tối, để linh hồn của người đã khuất không bị lạc cho đến khi họ về đến suối vàng.
Hoạt động thả đèn lồng nhằm bày tỏ niềm tiếc thương với linh hồn người đã khuất.
Những nét đẹp văn hóa đặc sắc của người Nhật thấm đẫm trong từng hoạt động của lễ Obon. Với những thông tin thú vị trên, Sakuko mong rằng bạn sẽ hiểu hơn về đặc trưng văn hóa của đất nước mặt trời mọc, đồng thời thêm yêu quý vùng đất này.
