Hiểu đúng về ăn dặm kiểu Nhật để áp dụng hiệu quả, an toàn cho con

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật không chỉ giúp bé làm quen với nhiều loại thực phẩm mà còn xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh từ khi còn nhỏ. Cùng tìm hiểu về ăn dặm kiểu Nhật, từ những nguyên tắc cơ bản đến cách xây dựng thực đơn chi tiết để bố mẹ có thể hiểu đúng và áp dụng hiệu quả.

1. Ăn dặm kiểu Nhật là gì?

Ăn dặm kiểu Nhật là phương pháp ăn dặm có nguồn gốc từ Nhật Bản với mục tiêu rèn luyện cho bé thói quen ăn uống tự lập và ăn theo nhu cầu, không bị ép buộc. Bữa ăn gồm nhiều món ăn được chế biến riêng biệt, để bé chủ động ăn theo sở thích và dễ dàng làm quen, cảm nhận hương vị của từng loại thực phẩm. Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật đồng thời chú trọng kết hợp các món ăn thô giúp bé phát triển kỹ năng nhai, cầm, nắm để có cảm giác hứng thú hơn với bữa ăn. 

Ăn dặm kiểu Nhật gồm các món ăn được chế biến riêng biệt, có độ thô phù hợp với từng độ tuổi

2. Ưu điểm và nhược điểm của phương pháp ăn dặm kiểu Nhật

2.1 Ưu điểm

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật mang lại cho bé nhiều lợi ích về sức khỏe, thói quen ăn uống nhờ sở hữu những ưu điểm vượt trội như sau: 

• Món ăn được chế biến riêng giúp con cảm nhận được mùi vị đặc trưng của từng loại thực phẩm và thấy kích thích vị giác hơn. Việc chế biến riêng cũng giúp mẹ dễ dàng nhận biết loại thực phẩm mà con yêu thích hoặc dị ứng. 
• Dễ điều chỉnh được độ loãng, đặc, độ thô của món ăn theo từng giai đoạn phát triển của bé.
• Trẻ tập được kỹ năng ăn thô, hình thành phản xạ nhai nuốt tốt và có thói quen ăn uống tự lập từ nhỏ.
• Hạn chế tình trạng thừa cân, béo phì do các món ăn không dùng xương, thịt để nấu nước dùng. Thay vào đó là nước dùng dashi được chế biến từ rau củ. 

Phương pháp ăn dặm kiểu Nhật giúp trẻ chủ động ăn uống và tập khả năng ăn thô tốt

2.2 Nhược điểm

Bên cạnh những ưu điểm vừa đề cập thì phương pháp ăn dặm kiểu Nhật cũng có không ít nhược điểm như: 

• Những bé mọc răng trễ hoặc có kỹ năng nhai kém sẽ gặp khó khăn khi tập ăn dặm kiểu Nhật, dễ hình thành tâm lý sợ nhai, dẫn đến biếng ăn. 
• Thức ăn được chế biến dạng thô, không được xay nhuyễn có thể khiến con bị nôn, khó tiêu hóa, hấp thu dinh dưỡng kém. 
• Bé ăn chủ động nên có thể ăn ít, ăn không hết phần thức ăn đã chuẩn bị. Điều này có thể khiến con bị mất cân bằng dinh dưỡng, bị chững cân hoặc tăng cân chậm.
• Mẹ sẽ mất nhiều thời gian hơn khi lên thực đơn, chuẩn bị nguyên liệu và chế biến các món ăn dặm kiểu Nhật. 

Mất nhiều thời gian hơn khi lên thực đơn, chuẩn bị nguyên liệu cho bữa ăn dặm kiểu Nhật

3. Nguyên tắc xây dựng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật

Dưới đây là các nguyên tắc cơ bản giúp bố mẹ xây dựng thực đơn ăn dặm kiểu Nhật hấp dẫn, tốt cho sức khỏe của bé: 

• Mỗi bữa ăn dặm của con cần đảm bảo có đủ 4 nhóm dưỡng chất thiết yếu: bột đường, đạm, vitamin, khoáng chất và chất béo.
• Không nêm gia vị muối, đường vào món ăn của trẻ dưới 1 tuổi.
• Món ăn chế biến từ lỏng đến đặc, số lượng từ ít đến nhiều.
• Không sử dụng máy xay, chỉ dùng rây, cối làm mịn, giã nhuyễn thức ăn.
• Lựa chọn thực đơn phù hợp theo độ tuổi, sở thích và nhu cầu ăn uống của con.

Bữa ăn dặm của trẻ cần có đủ chất và cân bằng dinh dưỡng với nhiều loại thực phẩm

4. Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 5 - 18 tháng tuổi

Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật thường được áp dụng theo 4 giai đoạn phát triển của bé: từ 5 – 6 tháng; 7 – 8 tháng; 9 – 11 tháng và 12 –18 tháng.

4.1 Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 5 – 6 tháng tuổi

Đây là giai đoạn bé bắt đầu tập ăn dặm, nên cho con ăn 1 bữa/ngày với thức ăn lỏng, mịn. Mục tiêu cho giai đoạn ăn dặm này là giúp bé tập làm quen với thức ăn khác ngoài sữa và hình thành phản xạ nuốt thức ăn. Món ăn phù hợp nhất với bé ở giai đoạn này là cháo trắng rây mịn có tỉ lệ 1 : 10 (1 phần gạo nấu với 10 phần nước). 

Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé 5 - 6 tháng tuổi: 

4.2 Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 7 – 8 tháng

Trẻ từ 7 tháng có khả năng nuốt tốt và ăn được thức ăn thô hơn. Thức ăn cần nấu mềm, nghiền sơ để bé có thể dễ dàng nghiền nát thức ăn bằng lưỡi và nướu. Số bữa ăn cho con ở giai đoạn này là 2 bữa/ngày, sáng và chiều với lượng thức ăn tăng dần. Món cháo trắng phù hợp cho bé ở độ tuổi 7, 8 tháng nên có tỷ lệ 1 : 7 (1 phần gạo nấu với 7 phần nước).

Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 7 – 8 tháng: 

4.3 Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 9 – 11 tháng tuổi

Bé từ 9 đến 11 tháng tuổi đã bắt đầu biết cắn, nhai bằng nướu và có thể dùng lưỡi đè nát thức ăn. Thực đơn ăn dặm ở độ tuổi này nên bổ sung các loại rau củ thái nhỏ, hầm mềm để bé tập nhai, nuốt. Khẩu phần ăn cho con 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều). Món cháo trắng cho bé ở giai đoạn này cũng có độ đặc hơn, gần giống như cơm với tỷ lệ 1 : 5.

Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 9 – 11 tháng tuổi: 

4.4 Thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 12 – 18 tháng tuổi

Trẻ từ 12 tháng đã mọc nhiều răng nên có thể nhai, nuốt thức ăn dễ dàng và có thể cầm nắm thức ăn thành thục. Các món ăn không cần nấu mềm như trước và nên tập cho con ăn tự lập bằng cách dùng thìa tự xúc thức ăn. Lượng thức ăn ở giai đoạn này nên gồm 3 bữa/ngày (sáng, trưa, chiều) và 2 bữa phụ.

Gợi ý thực đơn ăn dặm kiểu Nhật cho bé từ 12 – 18 tháng tuổi: 

5. Những câu hỏi thường gặp khi cho bé ăn dặm kiểu nhật

5.1 Nước dashi là gì? Cách nấu thế nào?

Nguyên liệu để nấu nước dashi vô cùng đa dạng, có thể nấu từ rau củ quả, rong biển đến xương gà, cá bào khô… và không nêm gia vị. Nước dashi có thể được nấu với số lượng nhiều và bảo quản tủ đông để dùng dần trong tối đa 1 tuần. 

Nước dashi là một loại nước dùng được sử dụng phổ biến khi nấu các món ăn dặm kiểu Nhật. Loại nước dùng này có hương vị tự nhiên để các món ăn thêm đậm đà, giúp bé giải ngán, kích thích cảm giác thèm ăn và bổ sung thêm nhiều dưỡng chất thiết yếu. 

Nước dashi là loại nước dùng quan trọng trong phương pháp ăn dặm kiểu Nhật

Hướng dẫn cách nấu nước dashi:

• Rau củ quả gọt vỏ, rửa sạch và cắt thành miếng nhỏ.
• Cho các nguyên liệu vào nồi nước hầm với tỷ lệ 250g rau củ và 800ml nước.
• Hầm đến khi rau củ chín nhừ thì vớt ra.
• Cho nước dashi vào khay và bảo quản ngăn đông để dùng dần.
• Phần rau củ quả có thể xay nhuyễn hoặc ray mịn và bảo quản để sử dụng khi chế biến các món ăn dặm.

5.2 Khi nào nên cho bé ăn dặm kiểu Nhật?

Thời gian thích hợp cho bé ăn dặm là khi bé được 5 tháng 15 ngày. Đồng thời, bé cần có những biểu hiện sẵn sàng cho việc ăn dặm như: tự ngồi vững, tỏ ra thích thú khi nhìn người lớn ăn và khi đưa thìa hoặc thức ăn vào miệng, bé ít dùng lưỡi đẩy ra. 

Bé trên 5 tháng có thể bắt đầu ăn dặm kiểu Nhật

5.3 Ăn dặm kiểu Nhật cần chuẩn bị những gì?

Khi áp dụng phương pháp ăn dặm kiểu Nhật cho con, bố mẹ cần chuẩn bị một số vật dụng cần thiết như sau: 

• Ghế ăn: Đây được xem là “trợ thủ” đắc lực của mẹ, giúp bé tập ngồi, rèn thói quen ăn uống có kỷ luật và tốt cho hệ tiêu hóa.
• Yếm ăn: Yếm ăn giúp bé thoải mái khám phá thức ăn, tập bốc, cầm thìa, dùng đũa mà không làm bẩn quần áo, giúp mẹ đỡ vất vả hơn sau bữa ăn.
• Bát, thìa và cốc tập uống: Mẹ nên chọn bát nhựa và thìa silicon để bảo vệ nướu răng của bé.
• Bộ chế biến đồ ăn dặm: Các món ăn dặm kiểu Nhật khi chế biến cần nhiều dụng cụ như: cối, chày, rây lọc, đồ mài rau củ, ép nước trái cây… 
• Cốc nấu cơm nát: Chỉ cần cho cốc nấu cơm nát vào nồi cơm điện hoặc lò vi sóng, bé sẽ có bữa ăn ngon mà không tốn nhiều thời gian, công sức.
• Hộp trữ đông: Sử dụng khay trữ đông có nhiều ngăn nhỏ và nắp đậy giúp bảo quản thức ăn tươi ngon và tiện lợi khi rã đông.

Thuận tiện chế biến thực đơn ăn dặm kiểu Nhật với các dụng cụ hỗ trợ

5.4 Cần lưu ý gì khi cho bé ăn dặm kiểu Nhật?

Để đảm bảo sức khỏe và giúp con dễ dàng làm quen với việc ăn dặm, bố mẹ cần lưu ý một số điều quan trọng như sau: 

• Các món ăn dặm cần được nghiền nhuyễn hoặc nấu chín mềm để con có thể nhai, nuốt và tiêu hóa tốt.
• Khi mới bắt đầu, nên cho con làm quen với thức ăn bằng cách cho con ăn 1 thìa nhỏ cháo rây. 
• Đa dạng hóa nguyên liệu, thử nhiều loại thực phẩm khác nhau để tìm ra món bé thích.
• Luôn theo dõi bé để phát hiện sớm dấu hiệu dị ứng, hóc thức ăn. 
• Ở giai đoạn bắt đầu ăn dặm, nên hạn chế cho con ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng như: tôm, cua, cá thu, bạch tuộc, ốc, đậu phộng, sữa bò… 
• Không cưỡng ép con ăn, nếu bé không chịu ăn, nên tạm ngừng khoảng 2 - 3 ngày rồi thử lại với món ăn nhuyễn, mịn hơn.
• Tập cho con thói quen ăn uống tập trung, tránh các yếu tố dễ gây xao nhãng như: điện thoại, tivi, đồ chơi… 

Tập cho bé thói quen ăn uống tự lập, tập trung ngay từ khi còn nhỏ

5.5 Có nên kết hợp ăn dặm kiểu nhật với các phương pháp khác không?

Mỗi phương pháp ăn dặm đều tồn tại những ưu, nhược điểm riêng. Vì vậy, mẹ có thể kết hợp ăn dặm kiểu Nhật với phương pháp ăn dặm truyền thống hoặc ăn dặm bé tự chỉ huy (BLW). Việc kết hợp nhiều phương pháp giúp bố mẹ linh hoạt hơn khi chuẩn bị và điều chỉnh thực đơn phù hợp với tình trạng sức khỏe, nhu cầu dinh dưỡng và khả năng nhai nuốt, tiêu hóa của từng bé.

Có thể kết hợp ăn dặm kiểu Nhật với các phương pháp khác phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của con

Việc hiểu đúng và đủ về ăn dặm kiểu Nhật sẽ giúp bố mẹ áp dụng phương pháp này một cách hiệu quả và an toàn cho con. Bằng cách tuân thủ các nguyên tắc cơ bản và lựa chọn thực đơn phù hợp, bố mẹ có thể mang đến những bữa ăn bổ dưỡng, hấp dẫn để con ăn ngon, khỏe mạnh. 

Để chuẩn bị tốt nhất cho những bữa ăn dặm của bé, bố mẹ có thể chọn mua nguyên liệu và các dụng cụ chế biến an toàn, chất lượng tại Sakuko Store. Đây là thương hiệu chuyên nhập khẩu và phân phối các sản phẩm nội địa Nhật chính hãng với mức giá hợp lý.

Tại Sakuko Store, bố mẹ có thể lựa chọn nhiều sản phẩm ăn dặm thơm ngon giúp con đổi vị như: bánh ăn dặm, cháo hầm, bột dinh dưỡng, nước ép trái cây… Các sản phẩm đều đến từ những thương hiệu nổi tiếng, đảm bảo chất lượng và an toàn cho sức khỏe của bé. Sakuko còn mang lại trải nghiệm mua sắm tuyệt vời với nhiều ưu đãi hấp dẫn cùng dịch vụ giao hàng nhanh chóng và chính sách đổi trả tiện lợi.

Đến Sakuko Store, chọn mua nhiều sản phẩm Nhật nội địa chất lượng, giá tốt

Bố mẹ có thể truy cập tại đây để tìm hiểu và lựa chọn được sản phẩm ăn dặm phù hợp nhất hoặc đến trực tiếp các cửa hàng của Sakuko trên toàn quốc. Ngoài ra, mẹ cũng có thể liên hệ với Sakuko qua các kênh trực tuyến để được tư vấn và hỗ trợ mua hàng nhanh chóng: